Μακριά από τα κυρίως μέτωπα της Ρόδου η απειλή δεν έχει εξαλειφθεί. Αναζωπυρώσεις μπορεί να προκύψουν ανά πάσα στιγμή στα καμένα.
Η Εθελοντική Ομάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών Σαλάκου, κάτοικοι και πυροσβέστες στα μετόπισθεν προσπαθούν να προλάβουν νέες εστίες.
ΡΟΔΟΣ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Πετάγονται μόλις ακούν τη λέξη «αναζωπύρωση». Είναι 11.58 και ανηφορίζουν σε κακοτράχαλα μονοπάτια, μέσα στο πευκοδάσος, δυτικά του Προφήτη Ηλία, αγνοώντας τι θα συναντήσουν. Την προηγούμενη ημέρα, σε παρόμοια κινητοποίηση, τους είχε πάρει περίπου έξι ώρες να σβήσουν τις φλόγες. Αυτή τη φορά στέκονται τυχεροί. Η εστία είναι πολύ μικρή και άμεσα ελεγχόμενη. Το σημείο, όμως, τους προβληματίζει. Ηταν στο άκαυτο κομμάτι. «Από κάτω δούλευε, ύπουλα», λέει ένας από τους εθελοντές. Κατευθύνεται λίγα μέτρα παραπέρα, εκεί όπου την προηγούμενη εβδομάδα είχε περάσει έρπουσα η φωτιά, και σκάβει μια μικρή τρύπα στο χώμα. «Βλέπεις; Είναι ακόμα ζεστό. Μαζί με τις υψηλές θερμοκρασίες είναι σαν μπαρούτι και η πευκοβελόνα το καλύτερο φιτίλι», λέει.
Μακριά από τα κυρίως μέτωπα της πυρκαγιάς στη Ρόδο, υπάρχει ακόμη δουλειά να γίνει. Μέλη της Εθελοντικής Ομάδας Αντιμετώπισης Καταστροφών Σαλάκου προσπαθούν να προλάβουν αναζωπυρώσεις προτού αυτές φουντώσουν. «Μπορεί τη μια στιγμή να είσαι ήσυχος και μετά ανάστατος», λέει στην «Κ» ο Μιχάλης Αγγελίδης, ηλεκτρολόγος στο επάγγελμα, ο οποίος μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας βρίσκεται στο βουνό. Είναι η ένατη ημέρα που φωτιές καίνε στη Ρόδο και πλέον από την Πολιτική Προστασία όλο το νησί έχει κηρυχθεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Η ομάδα των εθελοντών της Σαλάκου αναμετρήθηκε από την πρώτη ημέρα με την πυρκαγιά, όταν αυτή ξέσπασε στις 18 Ιουλίου. Το επόμενο πρωί, μόλις δυνάμωσε ο άνεμος και η φωτιά ξέφυγε από κάθε έλεγχο, λένε ότι μέσα σε μία ώρα οι φλόγες είχαν διανύσει διαδρομή εννέα χιλιομέτρων προς τον Προφήτη Ηλία. «Ηταν κόλαση, προσπαθήσαμε να την ανακόψουμε για να μη φτάσει στη Σάλακο», λέει ο επικεφαλής της εθελοντικής ομάδας Σαλάκου, Παναγιώτης Εγγλέζος. «Ερχονταν συγχωριανοί μας με τρακτέρ και αγροτικά που είχαν ψεκαστικά πάνω, για να μας τροφοδοτούν με νερό και έτσι σταματήσαμε την πρώτη φάση».
«Κάποια στιγμή, νιώσαμε πολύ μόνοι μας. Παίρναμε αποφάσεις επειδή ξέραμε τον χώρο, κάποια τοπωνύμια και έτσι λειτουργούσαμε», προσθέτει ο κ. Αγγελίδης. Εξηγεί ότι η αναζωπύρωση μπορεί να προκύψει από το πουθενά. Θυμάται ότι πριν από κάποιες ημέρες είχαν βρει σε μια χαράδρα ένα πεσμένο κουφάρι δέντρου που κάπνιζε ακόμη και θα μπορούσε να προκαλέσει νέα φωτιά.
Η ομάδα τους δημιουργήθηκε πριν από οκτώ χρόνια και το 2017 εντάχθηκε στο μητρώο της Πολιτικής Προστασίας. Εχουν 22 πιστοποιημένα μέλη και 12 επικουρικά. Ανάμεσά τους υπάρχει ένας μηχανικός, ένας σερβιτόρος, ένας δημοτικός υπάλληλος και ελεύθεροι επαγγελματίες που απέχουν αυτές τις ημέρες από τις εργασίες τους. Πλάι τους έρχονται και έφηβοι από το χωριό για να βοηθήσουν.
Στην αναζωπύρωση που κλήθηκαν να προλάβουν το πρωί της Τετάρτης, μια ομάδα πυροσβεστών από πεζοπόρο τμήμα της Σάμου ανέλαβε να πραγματοποιήσει την κατάσβεση. Υπήρχε όχημα, όπως λένε, ψηλά στις κεραίες και ειδοποιούσε εάν έβλεπε καπνό.
Εδώ και δύο ημέρες οι πυροσβέστες του πεζοπόρου τμήματος βρίσκονται στον Προφήτη Ηλία και έχουν να καλύψουν μια ζώνη χιλιομέτρων στα μετόπισθεν που εκτείνεται μέχρι τον Απόλλωνα. Είναι οκτώ άτομα και δουλεύουν με την υποστήριξη της εθελοντικής ομάδας. Αυτοί τους φέρνουν οχήματα με νερό για κατάσβεση, καθώς τα πυροσβεστικά επιχειρούν σε άλλα επικίνδυνα σημεία του νησιού. «Εάν δεν είχαμε τους εθελοντές δεν θα πηγαίναμε πουθενά. Μας δίνουν νερό και φαγητό», λέει ένας από τους πυροσβέστες. Καταβρέχει με τη μάνικα το μαυρισμένο έδαφος ώστε να λασπώσει και να αποκλείσει την πιθανότητα αναζωπύρωσης.
Υψηλόβαθμοι αξιωματικοί της Πυροσβεστικής με τους οποίους έχει μιλήσει η «Κ» εξηγούν ότι «μια φωτιά δεν σβήνει εάν δεν πατήσει μπότα στο έδαφος». Ωστόσο όταν η ζώνη της καταστροφής εκτείνεται σε τόσο μεγάλο εύρος στη Ρόδο και οι κύριες δυνάμεις δίνουν μάχη με τη συνδρομή εθελοντών και κατοίκων, κυρίως στα μεγάλα μέτωπα που προκύπτουν νότια του νησιού, όπως στο Βάτι και στο Γεννάδι τις προηγούμενες ημέρες, μοιάζει δύσκολο να ελεγχθεί ή να γίνει άμεσα αντιληπτή κάθε νέα εστία.
Περιπολία για «καντηλάκια»
Από το βράδυ της Τρίτης είχε αναρτηθεί στο Facebook κάλεσμα για συγκέντρωση όλων των κατοίκων του Μαλώνα στην πλατεία Αγίου Γεωργίου. Θα επιστρατεύονταν όσοι είχαν αγροτικά οχήματα με βυτιοφόρο, ενώ οι υπόλοιποι έπρεπε να φέρουν ψεκαστήρες, φτυάρια, τσάπες και άλλα εργαλεία που ίσως ήταν χρήσιμα στο σβήσιμο της φωτιάς. «Θα μεταβούμε χωριζόμενοι σε ομάδες προς όλα τα σημεία που πέρασε η φωτιά για να καλύψουμε και να σβήσουμε όλα τα “καντηλάκια” και να εξαλείψουμε την πιθανότητα αναζωπύρωσης», αναφερόταν στο κάλεσμα. «Η μεγάλη μάχη μπορεί να φαίνεται ότι κερδίζεται, αλλά η φωτιά είναι ύπουλη και πρέπει όλοι μαζί να δράσουμε για να περάσει τελείως ο κίνδυνος για το χωριό μας».
Η νύχτα, όμως, της Τρίτης δεν ήταν εύκολη. «Η φωτιά είχε φτάσει στα 500 μέτρα από ένα σημείο που το λέμε Κόκκινο Νερό. Εάν περνούσε από εκεί θα πήγαινε για Αρχάγγελο. Μαζί με την Πυροσβεστική και τους κατοίκους φυλάγαμε το μέτωπο εκεί», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της κοινότητας Μαλώνα, Νεκτάριος Μουστακέλλης. Εχει βραχνή φωνή και μαυρισμένα χέρια. Πέρασε τη νύχτα στο μέτωπο με συντοπίτες του, μέχρι τις τέσσερις τα ξημερώματα.
Το πρωί, όπως λέει ο κοινοτάρχης, νέος κόσμος ανταποκρίθηκε στο διαδικτυακό κάλεσμα. Εφτασαν στην πλατεία με εξοπλισμό και προθυμία να βοηθήσουν. Οπως και οι προηγούμενες ημέρες έτσι και αυτή ξεκινούσε με συγκρατημένη αισιοδοξία. Οσο περνούσε ο χρόνος, όμως, προέκυπταν νέες εστίες από αναζωπυρώσεις σε διαφορετικά σημεία του νησιού, προς Λάερμα, Προφύλια και Απόλλωνα, τα οποία δοκιμάζονταν για μία ακόμη φορά. «Κάθε μέρα κάτι γίνεται, λέμε ότι κάτι κάναμε», λέει ο κ. Μουστακέλλης. «Και το μεσημέρι προκύπτει η μια αναζωπύρωση πίσω από την άλλη».
