Εμπνευστής του δικτύου Aegean Cuisine αλλά κι εκείνος που πήρε την πρωτοβουλία για τη διεκδίκηση του τίτλου της Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης για το 2019, ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος γνωρίζει καλά πώς η γεύση του κάθε τόπου ισοδυναμεί με ταυτότητά του.
Αν φτιάχναμε ένα heatmap πάνω στο χάρτη της Ελλάδας, με στοιχείο αναφοράς τα βραβευμένα εστιατόρια της χώρας, καμία άλλη εκτός Αθηνών αυτοδιοικητική ενότητα δεν θα έπιανε το βαθύ κόκκινο χρώμα στο οποίο βάφτηκε για άλλη μια χρονιά φέτος η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. 11 από τους 39 Χρυσούς Σκούφους της Επικράτειας, αλλά και 43 από τα 113 Βραβεία Ελληνικής Κουζίνας συγκεντρώθηκαν στα νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων (με τις τιμητικές διακρίσεις Top Notch 2023 να έπονται στις 2 Οκτωβρίου), αποδεικνύοντας πως, στη σύγχρονη ταξιδιωτική εποχή, όταν οι συνθήκες ευνοούν τουριστική και γαστρονομική εξέλιξη να περπατήσουν χέρι – χέρι, τα αποτελέσματα μπορούν να είναι θεαματικά.
Φυσικά, οι συνθήκες δεν έρχονται μόνες τους. Για να καλλιεργηθούν χρειάζεται στιβαρός πολιτικός προγραμματισμός με συγκεκριμένο αναπτυξιακό όραμα και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, υπό την ηγεσία του Γιώργου Χατζημάρκου, φαίνεται πως έχει ευτυχήσει να έχει ακριβώς αυτό. Όχι τυχαία, τα τελευταία χρόνια η Π.Ν.Α. υλοποίησε και συνδιοργάνωσε εκατοντάδες γαστρονομικές εκδηλώσεις και φεστιβάλ, όπως τον Διεθνή Διαγωνισμό Δώρων Γαστρονομίας, έγινε η πρώτη ελληνική Περιφέρεια που διεκδίκησε και κέρδισε τον τίτλο της Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης 2019, βοήθησε παραγωγούς και προϊόντα των νησιών του Νοτίου Αιγαίου να ταξιδεύουν και να συμμετέχουν σε όλες τις εκθέσεις τροφίμων και ποτών της Ελλάδας και τις μεγαλύτερες του εξωτερικού, ενώ η ίδρυση της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης Νοτίου Αιγαίου τροχοδρόμησε την ανάδειξη του πρωτογενούς τομέα και την κατοχύρωση και προστασία των προϊόντων των νησιών.
Μερικές μόνο από τις κινήσεις που δίνουν ρυθμό στην καλπάζουσα γαστρονομική ανάπτυξη της περιοχής, δείχνοντας έμπρακτα ότι ο Γιώργος Χατζημάρκος είναι ένας άνθρωπος που αντιλαμβάνεται ότι η γεύση ενός τόπου, είναι παράλληλα και ταυτότητά του.
Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου είναι, υπό την ηγεσία σας, μια από τις πιο δραστήριες στην ανάδειξη του γαστρονομικού της δυναμικού, όπως αποδεικνύεται και από τις σταθερές πρωτιές της στα βραβεία των Χρυσών Σκούφων. Τι είναι αυτό που σας έκανε να θέλετε να επενδύσετε τόσο στη γαστρονομία ως μοχλό ανάπτυξης και πώς το πετύχατε;
Πρωτίστως, η βούληση να εμπλουτίσουμε το τουριστικό μας προϊόν, που στηρίζει το 97,1% του τοπικού εγχώριου προϊόντος, να αναβαθμίσουμε τις παρεχόμενες υπηρεσίες και να διατηρήσουμε το χαμόγελο επαγγελματιών και επισκεπτών. Βούληση που υπηρετήσαμε με συγκεκριμένο σχέδιο, στρατηγική και δράσεις με μετρήσιμα αποτελέσματα. Χωρίς να χάνουμε την επαφή και την σχέση μας με την κοινωνία αλλά και την αγορά και τις σύγχρονες τάσεις της. Μια τέτοια είναι το ολοένα αυξανόμενο ποσοστό των ταξιδιωτών που επιλέγει προορισμό με βάση την γαστρονομία. Στο Νότιο Αιγαίο, συγκεκριμένα, είναι αυτή η γαστρονομία που στα βραβεία ελληνικής κουζίνας απέσπασε τα 43 από τα 117 πανελλαδικά.
Κύριο όχημά μας προς αυτή την κατεύθυνση υπήρξε η διάκριση του Νοτίου Αιγαίου ως η πρώτη ελληνική “Γαστρονομική Περιφέρειας της Ευρώπης” το 2019. Μία πλατφόρμα μέσα από την οποία αναδείξαμε τον μικρό τοπικό παραγωγό, τον νέο Σεφ, τις τοπικές παραδοσιακές συνταγές των γιαγιάδων και των μαμάδων του Αιγαίου, την αυθεντικότητα της κουζίνας του Αιγαίου. Κάναμε συνειδητά πράξη τη διασύνδεση του τουρισμού με την πρωτογενή παραγωγή και η γαστρονομία ήρθε να προστεθεί ως ένα ασύγκριτο “συγκριτικό πλεονέκτημα” για τα νησιά μας.
Ποιοι είναι μερικοί δείκτες που μαρτυρούν την δουλειά που γίνεται στην καλλιέργεια και την εξέλιξη του γαστρονομικού προφίλ του Νοτίου Αιγαίου;
Η επένδυση στη γαστρονομία, αποδείχθηκε ένας από τους καλύτερους στόχους που υπηρετήσαμε με όλες μας τις δυνάμεις. Ενδεικτικά, στηρίξαμε τη συμμετοχή παραγωγών του Νοτίου Αιγαίου σε 36 φεστιβάλ γαστρονομίας, 30 γαστρονομικές εκδηλώσεις, 6 μεγάλες διεθνείς και ελληνικές εκθέσεις, με στοιχεία μόνο του 2022. Για πρώτη φορά στην ιστορία της Περιφέρειας μας, οι παραγωγοί αλλά και τα προϊόντα των νησιών μας, ταξιδεύουν και συμμετέχουν σε όλες τις εκθέσεις Τροφίμων και Ποτών της Ελλάδας αλλά και τις μεγαλύτερες του Εξωτερικού, μεταξύ αυτών κορυφαίες διοργανώσεις όπως η ΕΞΠΟΤΡΟΦ 2022, η FOODEXPO, η Διεθνής Έκθεση Τροφίμων και Ποτών Sial στο Παρίσι. Τα προϊόντα των νησιών μας, προστατεύονται μέσα από την κατοχύρωση τους και προχωρήσαμε στην ίδρυση της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης Νοτίου Αιγαίου, που στόχο έχει την ανάδειξη της παραγωγής του πρωτογενή τομέα των νησιών μας.
Η δουλειά στη γαστρονομία λειτουργεί πολλαπλασιαστικά και δημιουργεί μια νέα κουλτούρα σταδιοδρομίας, ειδικά για τους νέους νησιώτες. Εμείς φροντίζουμε νέοι ταλαντούχοι σεφ να ταξιδεύουν στον κόσμο και να γίνονται πρεσβευτές αυτού του πλούτου των γεύσεων και των παραδόσεων, ξεδιπλώνοντας το ταλέντο τους με μεράκι και αγάπη για προϊόντα του τόπου μας. Αυτό κάνουμε με την συμμετοχή μας στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό European Young Chef Award, όπου το Νότιο Αιγαίο έχει ήδη αποσπάσει τέσσερα βραβεία – δύο χρυσά και δύο αργυρά. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που νησιά μας έχουν “εκπροσώπους” και σε επιτυχημένες τηλεοπτικές παραγωγές διαγωνισμών μαγειρικής, ενώ φέτος φιλοξενήσαμε μία ακόμα μεγάλη διεθνή διοργάνωση δώρων γαστρονομίας στο νησί του Ιπποκράτη, εκπέμποντας ένα παγκόσμιο μήνυμα αισιοδοξίας: Φροντίζουμε με αγάπη την υγεία του πλανήτη μας καθώς, ειδικά μετά την πανδημία, καταλάβαμε όλοι πως είμαστε κρίκοι της ίδιας φυσικής αλυσίδας. Και μόνον ένας υγιής πλανήτης μπορεί να εγγυηθεί ένα βιώσιμο μέλλον για μας αλλά και για τις επόμενες γενιές.
Η βιωσιμότητα είναι πλέον η απόλυτη προτεραιότητα παγκοσμίως. Είναι απόλυτη προτεραιότητα και για το Νότιο Αιγαίο.
Μέσα σε αυτή τη “μεγάλη εικόνα”, επιδιώξαμε να είναι ένα νησί του Νοτίου Αιγαίου, η Κως, το σκηνικό του Διεθνούς Διαγωνισμού Δώρων Γαστρονομίας – World Food Gift Challenge, που φιλοξενήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα και αναδεικνύεται ως μια παγκόσμια καλή πρακτική για παραγωγή προϊόντων και γαστρονομία με πρόσημο βιωσιμότητας.
Γαστρονομικό προφίλ και τουριστικό γόητρο είναι αποδεδειγμένα πια έννοιες αλληλένδετες. Πώς επηρεάζει και διαμορφώνει η γαστρονομία το είδος του ταξιδιώτη που μπορεί να προσελκύσει ένας προορισμός;
Όλες οι τάσεις παγκοσμίως επισημαίνουν ότι οι ταξιδιώτες αναζητούν, μέσω των τοπικών γεύσεων, τον τρόπο να κατανοήσουν την κουλτούρα του τόπου που επισκέπτονται. Οι προορισμοί αντιλαμβάνονται πλέον πως η προσφορά ενός πιάτου δεν είναι απλά προσφορά φαγητού αλλά προσφορά εμπειρίας. Όλες μας οι δράσεις, οι προτεραιότητες και οι πρωτοβουλίες για την γαστρονομία μαρτυρούν ότι για εμάς δεν είναι απλά μια λέξη για το φαγητό. Είναι πολλά περισσότερα. Είναι ποιότητα, τοπικότητα, αυθεντικότητα. Είναι κι ένα αφήγημα. Γεύση ιστορίας και πολιτισμού, στο καθαρό φως του ήλιου. Με κάθε νησί να έχει τη δική του γαστρονομική αφήγηση και ταυτότητα.
Εγώ θα σας πω ακόμα ότι η γαστρονομία έχει και αναπτυξιακή, οικονομική και κοινωνική διάσταση. Ο εμπλουτισμός της τουριστικής εμπειρίας με την γαστρονομία διαχέει το μέρισμα της τουριστικής επιτυχίας και αυξάνει το κοινωνικό της αποτύπωμα. Αναδεικνύοντας την γαστρονομία μας, θωρακίζουμε τον προορισμό. Βελτιώνουμε το επίπεδο της εμπειρίας του επισκέπτη. Κρατάμε το χαμόγελο των κατοίκων ζωντανό. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά από διαδοχικές mega κρίσεις, οι προορισμοί του Νοτίου Αιγαίου, συνεχίζουν απτόητοι να καταρρίπτουν τα ρεκόρ στους τουριστικούς δείκτες.
Εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών, ποιοι οι στόχοι της Περιφέρειας για την επόμενη θητεία;
Συνεχίζουμε στον ίδιο δρόμο της συνεργασίας, της κατανόησης, της ανταλλαγής τεχνογνωσίας και της κοινής προσπάθειας για το κοινό καλό μιας βιώσιμης ευημερίας για όλους. Αναδεικνύοντας τη γαστρονομία μας, χτίζουμε υπερηφάνεια. Για τον τόπο, για τους ανθρώπους του, για την προσπάθειά τους, την φροντίδα τους, το μεράκι τους. Μένουμε στον ίδιο δρόμο του καλύτερου αύριο που δικαιούται και αξίζει ο τόπος μας. Με δράσεις και παρεμβάσεις που θα δοκιμάζονται και θα επιβεβαιώνονται στο πεδίο της βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής προόδου για όλους.
Ο μεγαλύτερος Έλληνας συγγραφέας του 20ου αιώνα ο Νίκος Καζαντζάκης έχει γράψει για τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου: “Αν ο παράδεισος ήταν στη γη, θα ήταν εδώ”. Αυτή τη γεύση του Παραδείσου προβάλλει και αναδεικνύει συστηματικά η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, αυτή τη γεύση υπηρετούν οι νησιώτες παραγωγοί και αυτό το μήνυμα για την αξία της φυσικής αυθεντικότητας είναι που οφείλουμε να συνεχίσουμε να φέρνουμε στο κέντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος.
athinorama.gr
