Από την οργάνωση «Για τη φύση» και τον Υδροβιολογικό Σταθμό Ρόδου – Ενυδρείο του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών
Λειτουργεί δοκιμαστικά από χθες, Δευτέρα 22 Ιουλίου 2024, το Δίκτυο άμεσης κινητοποίησης για την προστασία της θαλάσσιας ζωής στις ακτές έντονης τουριστικής εκμετάλλευσης της νήσου Ρόδου. Η δημιουργία του Δικτύου σχεδιάστηκε από τα στελέχη της οργάνωσης «για τη φύση» και αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το επιστημονικό δυναμικό του Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου..
Το Δίκτυο ουσιαστικά στηρίζεται στις αρχές της επιστήμης των πολιτών (Citizen Science) δηλαδή στην εθελοντική συμμετοχή πολιτών και επισκεπτών για τη συλλογή δεδομένων που αφορούν στο θαλάσσιο περιβάλλον. Οι πολίτες ή οι επισκέπτες με τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας ενημερώνουν άμεσα το Δίκτυο για περιστατικά εμφάνισης θαλάσσιων θηλαστικών ή ιχθύων (υγιών, τραυματισμένων ή νεκρών) στις παραλίες του νησιού. Κομβικό ρόλο στη λειτουργία του Δικτύου διαδραματίζουν τα στελέχη των παράκτιων ξενοδοχείων.
Συγκεκριμένα, ενημερωτικές πινακίδες τοποθετούνται κατά μήκος των ακτών της νήσου Ρόδου. Στις πινακίδες αποτυπώνονται τα κυριότερα ενδημικά, αλλά και τα κυριότερα ξενικά είδη που απαντώνται στη θαλάσσια περιοχή μας. Η γραφιστική τους αποτύπωση έχει γίνει στο χέρι, αφιλοκερδώς από ντόπιους γραφίστες και το αισθητικό αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό.
Η ενημέρωση και κινητοποίηση του Δικτύου γίνεται μέσω ενός QR Code που υπάρχει επί της πινακίδας. Ο λουόμενος βλέποντας για παράδειγμα μια χελώνα να έχει γεννήσει τα αυγά της σε κάποιο σημείο της ακτής (διανύουμε άλλωστε περίοδο ωοτοκίας) ή εντοπίζοντάς την παγιδευμένη σε δίκτυα μέσα στο νερό, ή παρατηρώντας κάποιο τραυματισμένο δελφίνι, μια φώκια, αμέσως μέσω του QR Code και του κινητού τηλεφώνου οδηγείται σε online περιβάλλον πολλαπλής επιλογής. Κάνοντας την επιλογή του τι είδε, πότε το είδε, επιλέγει την «αποστολή πληροφορίας» και αμέσως αυτή κοινοποιείται στους επιστήμονες του Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου και στους εθελοντές της οργάνωσης «Για τη Φύση». Η πληροφορία περιέχει την ακριβή θέση GPS καταγραφής του περιστατικού.
Αμέσως κινητοποιείται το Δίκτυο, με πρώτους απ’ όλους τους εκπαιδευμένους εργαζομένους του παρακείμενου ξενοδοχείου και τους εθελοντές της οργάνωσης «Για τη Φύση», οι οποίοι φροντίζουν να προστατέψουν το σημείο του περιστατικού μέχρις ότου αναλάβουν οι επιστήμονες του Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στη διάρκεια του περασμένου χειμώνα τα στελέχη και οι εθελοντές / εθελόντριες έτυχαν εκπαίδευσης διαχείρισης τέτοιου είδους περιστατικών. Η εκπαίδευση παρασχέθηκε από τους επιστήμονες υδροβιολόγους και ωκεανολόγους του Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου και έγινε στο αμφιθέατρο του Σταθμού, καθώς και στο χώρο του Ενυδρείου.
Η κατασκευή των πινακίδων γίνεται με τη δαπάνη των παράκτιων ξενοδοχείων κι όπου δεν υπάρχει ξενοδοχείο, η παραλία υιοθετείται από γραφεία εισερχόμενου τουρισμού της Ρόδου, είτε από τη Μαρίνα Ρόδου. Επί της πινακίδας υπάρχει το λογότυπο της επιχείρησης που τη χρηματοδότησε. (στη φωτογραφία φαίνεται η πινακίδα στην παραλία ευθύνης των ξενοδοχείων Apollo Beach & Apollo Blue).
Η χθεσινή εκκίνηση έγινε από τις παραλίες του Φαληρακίου και πριν το τέλος του προσεχούς Αυγούστου θα έχουν τοποθετηθεί πινακίδες σχεδόν σε όλες τις τουριστικές ακτές της νήσου Ρόδου. Μάλιστα, από την πρώτη μέρα έχουν ήδη γίνει οι πρώτες καταγραφές θαλάσσιων ειδών. Το σύνολο των καταγραφών καταγράφονται σε βάση δεδομένων του Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου – ΕΛΚΕΘΕ και το πολύτιμο περιεχόμενό τους θα αξιοποιηθεί.
Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που εφαρμόζεται ένα τέτοιου είδους Δίκτυο άμεσης επέμβασης για τη θαλάσσια ζωή στην Ελλάδα. Η συμμετοχή σε αυτό είναι δωρεάν για όλες τις παράκτιες επιχειρήσεις.
Μόλις ολοκληρωθεί η τοποθέτηση των πινακίδων θα παρουσιαστούν αναλυτικά όλες οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν εθελοντικά στο Δίκτυο. Η λειτουργία του υποστηρίζεται από την Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου, την Ένωση Τουριστικών Γραφείων Δωδεκανήσου, το Σύλλογο Διευθυντών Ξενοδοχείων Δωδεκανήσου και το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου.
